Jarosław Jaworek Wydział Historii UAM
referat:
Pomniki dźwiękowe
Poszukiwanie alternatywnych rozwiązań dla monumentalnych brył upamiętniających spowodowane jest m. in. potrzebą nieinwazyjnego gospodarowania przestrzenią i znalezienia skuteczniejszej metody pracy pamięci jako rezultat krytyki „niewidzialnych pomników”, krytyki, jak się wydaje, zapoczątkowanej już przez Roberta Musila na pocz. XX wieku.
Powstawać zaczęły nowatorskie propozycje, najczęściej wciąż wizualne i nawiązujące do trójwymiarowej bryły. Co jednak zrobić, jeśli chcielibyśmy całkowicie zerwać z taką koncepcją? Jeśli chcielibyśmy uciec od tradycyjnego zakotwiczenia monumentu w czasie i przestrzeni?
Idea pomników dźwiękowych daje nadzieje na spełnienie takich pragnień, nie tylko poprzez nowatorsko ujętą formę (łącząca w sobie wiele artystycznych koncepcji i idei), ale ze względu na charakter dźwięku, który bardziej niż wizualny obiekt, zmusza nas do głębszej interakcji, wyzwala bardziej osobistą, intymną pracę pamięci. (abstrakt)
Jarosław Jaworek